Mindful school

I AM is sinds 2001 een toonaangevend instituut dat jongeren en volwassenen ondersteunt om met aandacht in het leven te staan en zo beter om te gaan met de uitdagingen van elke dag.

I AM maakt het ook mogelijk voor scholen om de kracht van mindful leven en leren te leren kennen. In tijden waarin burn-out, stress en angst zowel leerlingen, leraren als directies treffen, kan mindfulness concrete handvaten bieden, aangepast aan de leefwereld van leerlingen en de specifieke context van het onderwijs.

I AM biedt lezingen, workshops en vormingssessies aan in scholen, voor zowel leerlingen, leerkrachten als directie. Dit aanbod is volledig coherent met de leerdoelen van scholen, en I AM ziet het als haar maatschappelijke taak hier een betekenisvolle bijdrage aan te leveren. De absolute prioriteit is veerkracht versterken. Natuurlijk is er ook aandacht voor aandachtstraining, algemeen welzijn, stresshantering, preventie van burn-out en depressie. We willen preventief werken voor de toekomstige generatie.

Bent u geinteresseerd?

Stel uw vraag via iamstan@seetrue.com en we nemen spoedig contact met je op.

Mindfulness in het onderwijs

Bij de opvoeding heeft de ouder als rolmodel een belangrijke functie. Niet enkel de ouder maar ook de leerkracht wordt in deze functie betrokken. Door mindfulness en heartfulness binnen de opvoeding en het onderwijs te integreren, kunnen mindful en heartful denken, voelen en handelen tot een ervaring worden gemaakt waardoor je met meer aandacht, concentratie, rust, zelfbewustzijn en zelfvertrouwen je onderwijstaak ter harte kan nemen.

Mindfulness op school is een veelbelovende benadering:

Het is wetenschappelijk onderbouwd
Het is relatief eenvoudig toe te passen
Het is breed en integraal toepasbaar bij leerlingen, leraren en de schoolleiding

Het grote voordeel van het onderwijs als plaats om mindfulness te beoefenen, is dat leerlingen er al een groot deel van de dag zijn. Het toepassen van technieken, waarvan bekend is dat ze een positieve uitwerking hebben, kan met relatief weinig inspanning verweven worden met de praktijk van alledag op school.

Enkele voorbeelden:

Ademruimtes voor elke toets
Stilteplek tijdens de examens
Wekelijkse reminders op schoolbord
Korte momenten van mindful bewegen
Mindvolle communicatietechnieken bij conflicten en pestgedrag

Bovendien is het ondersteunen van leerlingen bij een gezonde emotionele ontwikkeling een taak die nu al is opgenomen in de vakoverschrijdende eindtermen (VOET).

Enkele wetenschappelijke feiten:

Kinderen van 12 jaar die mindfulnesstraining volgden hadden significant lagere niveaus van depressie, negatieve emoties, negatieve coping, somatisatie, piekeren en vijandigheid tegen zichzelf in vergelijking met de controlegroep (Sibinga, Webb, Ghazarian, Ellen, 2016)

In een studie waarbij lagere schoolkinderen een programma volgden met mindfulness ter ondersteuning van sociale en emotionele gezondheid, bleken de kinderen meer vooruitgang te boeken in hun cognitieve controle en ze ervaarden minder stress. Ze hadden hogere niveaus van empathie, konden beter het perspectief van anderen innemen, hadden een betere emotieregulatie, waren optimistischer. Ze rapporteerden minder symptomen van depressie of agressie. Door hun klasgenoten werden ze beoordeeld als sociaal en ze werden meer aanvaard door leeftijdsgenoten. (Schonert- Reich, Oberle, Lawlor, Abbott, Thomson, Oberlander en Diamond, 2015).

In een randomized controlled trial werd het I AM programma voor jongeren onderzocht. Jongeren die de training volgden bleken lagere niveaus van depressie, angst en stress te ervaren in vergelijking met jongeren die de training niet volgden. Ze hadden ook minder kans op het ontwikkelen van een depressie. (Raes, Griffith, Van der Gucht, Williams, 2014).

Het nut van Mindfulness op school. Professor Filip Raes in Klasse.

Dit artikel je hier nalezen.

Mindfulness voor kinderen en jongeren

Kinderen blijken vanaf jonge leeftijd geconfronteerd met stress, angst en depressie. Onderzoek wijst uit dat de eerste aanloop naar een klinische depressie te vinden is in de leeftijdscategorie tussen 13 en 18 jaar. Wekelijks ondernemen in ons land 100 jongeren een poging tot zelfdoding. De trigger is volgens statistieken een stressvolle gebeurtenis, zoals het verbreken van een relatie, conflicten met ouders of op school.

Ook in de context van de veranderende samenleving en de school worden jongeren overspoeld met informatie en prikkels: de invloed van sociale media wordt steeds groter en de prestatiedruk vroeger voelbaar.

Uit een onderzoek van Portzky en Van Heeringen (2009) blijkt dat jongeren weinig adequaat omgaan met problemen en moeilijke situaties. Ze reageren angstig, gebruiken meer alcohol en drugs als copingstrategie en communiceren minder over hun moeilijkheden met volwassenen. Dit verlaagt de kans dat ze effectief ook hulp krijgen.

Op een goede manier omgaan met moeilijke situaties, stress, pijn, faalangst en traumatische ervaringen kan men trainen door o.a. mindfulness. Het geeft een basis voor kinderen en jongeren om op een evenwichtige manier hun identiteit te vormen, hun veerkracht te verhogen en copingstrategieën te ontwikkelen om beter opgewassen te zijn tegen de uitdagingen in het leven. Ze leren meer aandacht te geven aan het moment, nu en later in hun leven.

Vanuit dit standpunt heeft mindfulness een grote preventieve kracht.

Mindfulness voor leerkrachten

Burn-out, stress en depressie zijn met een straatlengte voorsprong de belangrijkste redenen voor het ziekteverzuim bij leraren. Tot nu toe bleken vooral oudere leraren hiervoor gevoelig. Uit de cijfers van de overheid blijkt echter dat de leeftijd waarop onderwijspersoneel uitvalt steeds lager wordt en het percentage directieleden en pedagogische kaderleden onder hen stijgt.

Leerkrachten geven aan dat ze met plezier en passie in de klas staan, anderzijds worden de bijkomende taken steeds uitgebreider en ervaren ze onvoldoende ondersteuning. Bovendien krijgen ze niet altijd de waardering die ze nodig hebben.

Directieleden, pedagogische kaderleden en hulpverleners verbonden aan het CLB zien ook de complexiteit van hun takenpakket toenemen en de verwachtingen ten aanzien van hun flexibiliteit groter worden. Dit heeft een impact op hun draagkracht/draaglast balans.

Mindfulness is niet enkel een aanpassing van gedrag, maar vooral een persoonlijke attitude en cultuur binnen de schoolgemeenschap.

Daarom heeft het I AM Instituut een aanbod uitgewerkt waarbij alle geledingen van een school aan bod komen.

Compassie in het onderwijs

Compassie biedt nog een verdieping op de mindfulness vaardigheden en heeft in het bijzonder ook effect op de relatie met anderen. Compassie traint in zorgzame en begripvolle aandacht bij emotionele pijn en tegenslagen. Het werkt op het hart van veerkracht.

Andere effecten voor jezelf:

Je wordt positiever.
Je versterkt je waardegerichtheid
Je versterkt je moed en veerkracht
Je kan beter omgaan met het onbekende
Je kan nog beter omgaan met intense emoties
Je kan beter accepteren dat je een fout maakt en er dus ook iets van leren.

Effecten in relatie met anderen:

Je wordt vriendelijk
Je geeft de juiste plek aan je innerlijke criticus
Je kan beter vergeven
Je bent meer gemotiveerd om je eigen gedrag aan te passen
Je kan beter toegeven dat je een fout hebt gemaakt en dit versterkt oprechtheid in relaties.
Zij die niet voldoende gezien of gehoord werden in hun behoeften, en zich van daaruit misschien hard of onverdraagzaam opstellen, leren om te buigen in constructief omgaan met wat/wie misschien anders en hen vreemd is.

Effecten op het groter geheel:

Kinderen en volwassenen leren een zachte bedding te vinden voor hun emoties, zodat angst of onzekerheid geen voedingsbodem is voor defensieve of agressieve reacties b.v. bij culturele diversiteit of gendergevoelige thema’s.

Enkele wetenschappelijke feiten

Wetenschappelijk onderzoek voor kinderen en jongeren staat nog in de kinderschoenen. De effecten die aangetoond werden bij volwassenen zijn wel veelbelovend!

Aandachtspunt:

Compassie is iets anders dan medelijden, dat vooral gepaard gaat met angst en sentimentaliteit. Compassie daarentegen vraagt om moed en ruimhartigheid, zowel naar jezelf als naar anderen toe. De beoefening van zelfcompassie is geenszins egocentrisch. Je ontwikkelt juist een gezonde relatie met jezelf en meer empathie en openheid naar anderen toe. Je leert de essentie van mindfulness: heartfulness.

Gelijkmoedigheid leert je dankzij je wijsheid de stormen van het leven te trotseren. Met gedeelde vreugde geef je de schoonheid en vreugde van het leven alle plaats in je hart.

Contacteer ons